XVIII.mendean plaza bat zegoen hirigunean, eta bertan Udaletxea; espetxe publikoa zuen,Jaurerri osoko gaizkileak zigortzeko, baita Ospitale bat eta Erruki-etxea ere, bertako pobreak hartzeko. Gernikako arbolaren azpian, Bizkaiko legeak idatzi ziren 1876ra arte.Gernika oso ospetsua da,gehien batez, orain dela 79 urte gertatu zenagatik; Gernikako bonbardeaketa.1937ko martxoaren 31n Francoren armadak Durango bonbardatu zuen eta herritarren artean izua nagusitu zen. Herriko agintariek aireko erasoen kontrako babeslekuak eraikitzea agindu zuten. Hala, 1937ko apirilaren 26an iritsi zen eguna. Astelehena. Azoka-eguna.Espainiako Gerra Zibilaz geroztik, Gernika mundu osoan da ospetsua,Espainiako Bigarren Erepublikaren aurka matxinatutako faxisten zerbitzura ziharduen Kondor Legioak han egin baitzuen Gernikako Bonbardeaketan.Pablo Picasso margolariak kuadro ospetsu bat sortu
.